Blogs In gesprek met werknemers uit de zorg
Yasmijn en Karin werken in de zorg. Yasmijn is 26 jaar: getrouwd, zonder kinderen. Karin is 50 jaar: moeder van twee meiden, van wie een net het huis uit is. Yasmijn en Karin hebben allebei hart voor hun werk en hun patiënten. Maar de een kijkt wat haar werk betreft vooral vooruit, de ander heeft al veel ervaring om op terug te blikken. Hoe beïnvloeden verwachting en ervaring hun visie op het vak? Vanuit twee verschillende generaties kijken we naar het werk in de zorg.
Yasmijn
‘Soms is het werk emotioneel zwaar. Dan voelt het alsof ik tekort schiet in aandacht en tijd. Ook lichamelijk is de inspanning af en toe groot. En toch... De ouderen die ik verzorg hebben veel meegemaakt. Ze verdienen alle aandacht en inspanning die ik ze kan geven.’
Yasmijn (26) werkt nu zes jaar in de ouderenzorg. Eerst deed ze dat bij senioren thuis, inmiddels op een gesloten afdeling voor dementie. Achttien bewoners in een huiskamer, met twee of drie verzorgers, inclusief Yasmijn. Het is een bijzondere wereld, met veel problematieken en bewoners levend in hun eigen tijd. ‘Zoals de mevrouw die zich niet laat verzorgen, omdat ze, zo blijkt, als klein meisje is misbruikt. Of als de meneer die door de gang beent als de schoolmeester die hij lang geleden was.’
Karin
Karin, een van Yasmijns oudere collega’s in de zorg is inmiddels vijftig jaar oud. Langere tijd deed ze schoonmaak in de verzorging bij mensen thuis, fietsend door heel Veenendaal. Tot ze zo’n acht jaar geleden aan de slag ging in een verpleeghuis. Daar was ze onder meer hostess: gastvrouw. Vijf jaar werkte ze net als Yasmijn op een afdeling dementie, nu drie jaar op somatiek: zorg bij chronische, lichamelijke ziektes.
‘Patiënten met bijvoorbeeld zware suikerziekte, of die een beroerte hebben gehad. Ze zijn vaak bij het volle verstand en de zorg is dan ook heel anders vergeleken bij dementie. Daar help je mensen vanuit jezelf, schat je hun behoefte in. Op somatiek is dit anders.’
Vergelijkbaar met Yasmijn – en tussen het werk op de verschillende afdelingen – is de sterke betrokkenheid die ze voelt bij de patiënten. ‘Sommigen bij somatiek zijn al jaren bij ons. Als ze ziek worden of sterven, dan is dat mentaal heel zwaar. Ook al kunnen en mogen we niet al te persoonlijk worden: een menselijke band is onvermijdelijk.’
Yasmijn
Yasmijn begon een paar jaar terug haar loopbaan in de huishouding van een verzorgingstehuis. Daar ontdekte ze al snel waar haar hart lag: bij oudere mensen met problematieken.
‘Maar ik wilde meer doen, meer de zorgkant op. Door een opleiding Verzorgende IG – “IG” staat voor individuele gezondheidszorg – kreeg ik veel van de handelingen van een verpleegkundige, maar met net iets minder theorie. Mijn ontwikkeling stond en staat wat dat betreft absoluut niet stil. Zo volg ik nu een cursus EVV: eerst verantwoordelijk verzorgende. Dan ben je bijvoorbeeld aanspreekpunt voor de familie en heb je verantwoordelijkheid voor het elektronisch patiëntensysteem en zo. Ook wil ik mij verder ontwikkelen richting de psychologie. ZorgSpectrum – de organisatie waar ik voor werk – biedt mij daartoe in elk geval heel veel mogelijkheden.’
Karin
Karins carrière had een heftiger start… ‘In het begin dacht ik dat ik gillend gek werd. Vierentwintig uur in de week werken, maar daarnaast ook veel leren en een gezin erbij. Ik werkte voor iets van acht à negen euro bruto per uur. Inmiddels ben ik wat treden omhoog en is het iets beter betaald. Sinds een paar maanden hebben we ook geld erbij en meer mensen. Niet langer drie, maar vier op de afdeling.’
Toch was Karins carrière niet altijd een stijgend pad. ‘Drie jaar geleden ging de hele boel hier op de schop. De schoonmaak werd wegbezuinigd en zo. Ook de hostess op de afdeling dementie ging eruit. De ‘warme kant’ werd weggesaneerd. Die willen ze nu weer terugbrengen, maar het is erg moeilijk om aan personeel te komen. Mensen willen niet in de zorg werken.’
Yasmijn
Yasmijn is het niet per sé met Karin eens…
‘Misschien kun je de waarde van menselijke zorg niet zo goed in geld uitdrukken… Ik – we – doen best veel, maar het is een mooi beroep. En met alle onregelmatigheidstoeslagen heb ik een prima inkomen. Aan de andere kant is het ook waar: met die urendruk wordt het vak niet echt leuk of aantrekkelijk gemaakt. Toch denk ik dat dit in de toekomst gaat veranderen. Het is namelijk een beetje een meidenberoep en er komt een nieuwe generatie aan: opener, meer open minded ook, minder geldgericht… Dat is goed voor de zorg, goed voor de ouderen en goed voor mij.’
Karin
En goed voor Karin?
‘Ik denk dat ik eerder stop met werken, niet pas met 67 jaar, dat red ik niet. Of eerst minder gaan werken, twaalf uur of zo. Nachtdiensten volbreng ik sowieso niet meer. Zelf heb ik inmiddels ook wat lichamelijke klachten…’
Toch raadt ze anderen het werk in de zorg zeker niet af. Wél moet je je goed bewust zijn van de combinatie werken en leren. ‘Ja: werken en leren, altijd cursussen blijven doen. Want de protocollen veranderen voortdurend en ten minste elke twee jaar moet je het bijhouden. Voor wie dus in de zorg wil: denk er goed over na. Je moét blijven investeren, want de zorg blijft altijd in beweging. En je moet een bepaalde druk aankunnen.’
Yasmijn en Karin
Voor zowel de zorg als de patiënten is het mooie: dat kunnen Yasmijn en Karin allebei prima!
Reactie van de loopbaancoach: Emmy Verkooyen
‘Inleven en meebewegen zijn competenties die in de zorg enorm van pas komen, zeker in de ouderenzorg,’ reageert Emmy Verkooyen, loopbaancoach. ‘Yasmijn en Karin beschikken duidelijk over die competenties. Ook wij, als loopbaanbegeleiders, moeten ons inleven en kunnen meebewegen, maar dan in en met de loopbaanwensen van bijvoorbeeld Yasmijn en Karin. Loopbaangesprekken zijn altijd maatwerk, in aansluiting op de ondersteuningsvraag van de deelnemer. Naast het aankunnen van het fysieke werk, is het van belang om in de zorg mentaal echt stevig in je schoenen te staan. Zeker Karin heeft de nodige uitdagingen gehad – en is er heel goed uitgekomen! Mooi ook om bij haar te zien dat ze in beweging blijft. Je kunt met de zorg voor andere mensen dus ook duidelijk aan je eigen persoonlijke ontwikkeling werken. Yasmijn ziet ook heel helder het belang van persoonlijke ontwikkeling. Dit is iets waar ik als loopbaancoach erg blij van word, want hierdoor blijft ze goed inzetbaar. Super dat haar werkgever haar hierin kansen biedt! De belangrijkste taak van de werkgever is volgens mij ook faciliteren. Zodat medewerkers de best mogelijke zorg kunnen leveren én ook zelf prettig aan het werk zijn!’
Emmy Verkooyen is loopbaancoach. De sector Zorg en Welzijn draagt zij een warm hart toe, ook vanuit haar ervaring als HR-en mobiliteitsadviseur binnen de Gehandicaptenzorg.
Over de schrijver
Siebe Huizinga schrijft en publiceert boeken over de baanbrekende visies en opmerkelijke prestaties van ondernemende personen. Elke loopbaan, vindt hij, zegt veel over iemands keuzes, kwaliteiten en karakter. Loopbaanbegeleiding kan daarbij helpen het beste uit jezelf te halen. In zijn interviews voor James Loopbaan komen mensen van twee verschillende generaties zelf aan het woord: over zichzelf en hun werk; hun ervaringen, verwachtingen, kansen en teleurstellingen.
